Welkom bij Manden- en Rietmeubelbedrijf Van der Zouwen in Ameide! Dit familiebedrijf uit 1890 heeft zich gespecialiseerd in de verkoop van met de hand gevlochten manden. Jarenlang stond Ameide, één van de oudste steden van Nederland, bekend om de vele mandenmakers. Hier waan je je even terug in die tijd!
Bekijk ook de videoHet waren hun vaders die met de mandenmakerij begonnen. Neef en nicht Arie en Mary van der Zouwen namen het bedrijf jaren terug over. Zoals hun vaders vroeger de manden vlochten, zo zit het familiebedrijf verstrengeld in hun DNA. De mandenmakerij was tussen 1850 en 1950 in Ameide en het nabijgelegen Tienhoven aan de Lek een belangrijke huisindustrie. De manden werden met de hand thuis, vaak in de schuur, gemaakt. ,,Vroeger deed haast iedereen in Ameide dit’’, zegt Arie. ,,Om het huis zat wel een mandenmaker.’’
Niet zo gek, want het materiaal voor de mooie manden was volop in deze omgeving aanwezig. Het materiaal kwam uit de vele grienden langs de Lek. De wilgentenen werden in het najaar afgesneden, nadat het fruit was geplukt en vervolgens tot allerlei producten en verpakkingsmateriaal verwerkt. Omdat er zoveel materiaal beschikbaar was, bleek dit een slimme business waar veel Termeienaren zich in bekwaamden.
Het vak werd echter ingehaald door de tijd: een mand vlechten is een tijdrovende en kostbare aangelegenheid en steeds vaker werd het werk verhuisd naar lageloonlanden. Ook bij Van der Zouwen wordt niet meer zelf gevlochten. Mary: ,,Helaas zijn de kosten te hoog geworden. In Nederland zijn nog maar een paar mandenvlechters over.’’
Toch kun je bij de zaak in Ameide nog een goede indruk krijgen van hoe het er vroeger aan toeging. Arie: ,,Voor er werd begonnen, bepaalde de klant welke kleur het product moest krijgen. Voor een donkere kleur moest de wilgenteen met bast en al worden gekookt. Deze kleur noemt men Buff. De teen neemt dan de kleur van de bast op.’’ Hij pakt een schilijzer, bestaande uit twee ijzeren stangen, en knijpt een wilgenteen ertussen. ,,Zo werd de bast vervolgens verwijderd. Daarna kon het materiaal worden gebruikt.”
Ondanks dat de praktijk niet meer bij Van der Zouwen wordt uitgevoerd, is de kennis er nog wel. Die werd van generatie op generatie doorgegeven en wordt nog altijd met plezier aan passanten verteld. Want ook al is het bedrijf inmiddels hoofdzakelijk een groothandel, ook particulieren kunnen nog bij de zaak in Ameide – of in de webshop – terecht.
De kwaliteit van de producten wordt er nog altijd, net als vroeger, strikt bewaakt. ,,Het is begrijpelijk dat de productie van Ameide is verplaatst naar landen als Polen en Indonesië, maar het blijft jammer dat iets kenmerkends van onze streek er nu niet meer is’’, zegt Mary. ,,Maar we dragen graag ons steentje bij om de geschiedenis hier levend te houden.’’
Beleef het zelf! Tijdens openingstijden kun je de producten bewonderen en meer te weten komen over hoe het mandenvlechten in zijn werk gaat.
Tijdens de Ontdek & Beleefroute kun je al je zintuigen prikkelen en de streek beleven. We brengen je langs ambachten als rietvlechten, ijs maken, kaas maken en het boerenleven.
Bekijk de Ontdek & Beleefroute