Welkom bij IJsboerderij Middelbroeck in Meerkerk! Hier wordt al tientallen jaren ambachtelijk ijs gemaakt, met melk van koeien die zo veel als mogelijk lekker buiten staan te grazen. En dat proef je!
Bekijk ook de videoToen boerin Aartje van der Ham op de boerderij kwam wonen, na haar trouwen in 1975, liepen er zo’n dertig koeien rond. Inmiddels grazen zo’n 180 dames er in de weide en leven zo’n vier gezinnen van alles wat de boerderij voortbrengt.
Het was Aartje die het plan bedacht om boerenijs te gaan maken. ,,Want hoe mooi is dat om de melk van onze eigen koeien te verwerken tot iets lekkers waar mensen van genieten?’’ En als je het dan doet, dan moet je het goed doen, vindt ze. ,,Ik houd er niet van om een beetje aan te rommelen. Toen ik begon wilde ik gelijk ijs maken van hoge kwaliteit. Een ijsje waar mensen voor omfietsen om het te kunnen eten.’’
Ze begon met een paar machines in de garage van de boerderij, maar dat werd al snel te klein. Rond de eeuwwisseling werd een stal verbouwd om daar ijs te gaan maken en kreeg de boerderij een eigen winkeltje om de lekkernij te verkopen. In de zomer is het altijd druk en draaien de machines (en Aartje zelf) overuren. Maar nog groter groeien, dat wil ze niet. ,,Het ijs moet ambachtelijk blijven, dat is de kracht’’, zegt ze. ,,Het moet hier geen fabriekshal worden. Ik doe nu alles zelf en dat moet zo blijven.’’
Zo gaat het in zijn werk: de koeien worden gemolken en de melk dat niet naar de melkfabriek gaat, belandt in de ijsmachines. Eerst gaat de verse boerenmelk in de pasteurisatieketel. Er worden suikers en bindmiddelen aan toegevoegd. De melk wordt gepasteuriseerd tot 85 graden en daarna gekoeld tot 5 graden.
,,Zo ontstaat de ‘ijsmix’ van onze melk. Hier kunnen we vervolgens alle soorten roomijs mee maken.’’ Door cacao toe te voegen, ontstaat chocoladeijs. Door gesmolten chocolade door het roomijs te mixen, waardoor de chocolade in stukjes breekt, ontstaat stracciatella; één van de favorieten in de boerenwinkel.
Aartje doet ook op dit vlak zoveel mogelijk zelf. Zo staat ze geregeld in haar eigen keuken pannen vol met bananen te koken. ,,Dan even pureren en door het ijs heen voor ambachtelijk bananenijs.’’ Heel bewust is Aartje strikt als het op de smaken van het ijs aankomt. ,,We hebben de klassiekers en een aantal smaken waarvan we weten dat mensen er echt van genieten, maar we gaan niet met elke trend mee. We willen alleen ijsjes aanbieden waar we zelf achter staan en waarvan we weten dat ze goed smaken.’’
Nog een leuk feitje: al snel nadat Aartje begon met ijs maken besloot ze om minder suiker te gaan gebruiken. ,,IJs hoeft helemaal niet zó zoet te zijn. Door de jaren heen heb ik ook geleerd welke ingrediënten het beste passen bij onze koeienmelk en in welke hoeveelheid.’’
Wat ijs nu zo’n mooi product maakt? ,,Het is iets waar mensen écht van genieten. Je eet het niet elke dag, het is iets speciaals.’’ Beleef het zelf! Tijdens openingstijden van de ijsboerderij kun je een kijkje nemen bij de koeien en natuurlijk even uitrusten met een heerlijk koele lokale lekkernij.
Tijdens de Ontdek & Beleefroute kun je al je zintuigen prikkelen en de streek beleven. We brengen je langs ambachten als rietvlechten, ijs maken, kaas maken en het boerenleven.
Bekijk de Ontdek & Beleefroute