Sluizencomplex Jan Blankenweg

Tot de 20e eeuw zijn waterwegen misschien wel de belangrijkste verkeersaders in Nederland. Reizen via het water gaat makkelijker en sneller dan via de vaak slechte wegen. Ook nu nog gaat veel economisch verkeer via het water.

In Vianen wordt er door de eeuwen heen geïnvesteerd in goede waterverbindingen. Zo worden er aan het begin van de 19e eeuw verschillende kanalen gegraven om de handelsvaart te bevorderen. Om meer en grotere schepen door te kunnen laten wordt het Zederikkanaal verbreed tot het huidige Merwedekanaal. Met de verbreding van dit kanaal wordt ook de Wilhelminasluis uit 1824 vervangen. De Nieuwe of Grote Sluis is tussen 1883 en 1886 gebouwd.

Het Grote sluis-complex bestaat uit een gekoppelde schutsluis met vier puntdeuren, waarvan een paar stormdeuren, die het Merwedekanaal verbindt met de voorhaven aan de Lek. Bij de sluis op het sluiseiland bevinden zich verschillende woningen, waaronder de voormalige dienstwoningen voor de sluiswachters. Aan de noordzijde van het complex is een dubbele ophaalbrug en een magazijn. De zuidelijke ophaalbrug is tijdens de Tweede Wereldoorlog volledig verwoest en is na de oorlog vervangen.

Vanaf 2019 worden op het sluiseiland ongeveer 184 nieuwe duurzame woningen gebouwd. De woningen zijn zo ontworpen dat ze een verbinding vormen tussen de drie belangrijke pijlers van Vianen: geschiedenis, groen en water.

Lees ook Gedenkteken Buitenlandpoort, Stuwcomplex Hagestein, Grafmonument Jan Blanken, Stadskern Vianen en Lekbrug.